Nga Carolynn Look, Bloomberg

Banka Qendrore Europiane ka qartësuar panoramën për herë të parë në 18 vjet. Banka qendrore për 19 vendet që përdorin euron ka rritur objektivat e saj për inflacionin dhe pranon se rritja e çmimeve mund ta tejkalojë atë objektiv për një kohë.

Është një përpjekje për të adresuar mangësitë në strukturën e BQE-së në një rajon ku performanca ekonomike ishte e zbehtë edhe para krizës Covid-19. Ky veprim gjithashtu i bën jehonë një ndryshimi nga Banka Federale e SHBA-së pas një dekade në të cilën politika monetare e jashtëzakonshme bëri pak për të nxitur inflacionin.

1. Çfarë ka ndryshuar?

Objektivi i inflacionit i BQE -së që nga viti 2003 ishte “nën, por afër, 2% në periudhën afatmesme”. Tani, 2% bëhet objektivi aktual dhe nuk është më një kufi i sipërm. BQE tha se do të kërkojë “2% inflacion simetrik në periudhën afatmesme”, që do të thotë se rritja shumë e ulët dhe shumë e lartë e çmimeve janë njësoj të padëshirueshme. Ai tha gjithashtu se kur normat e interesit janë aq të ulëta sa nuk ka më vend, do të duhet të jetë “veçanërisht e fortë ose këmbëngulëse” me stimul monetar, i cili “mund të nënkuptojë një periudhë kalimtare në të cilën inflacioni është mesatarisht mbi objektivin”.

2. Çfarë nuk shkonte me objektivin e vjetër?

Presidentja e BQE -së Christine Lagarde tha se objektivi i vjetër u pa si “shumë e përpunuar” dhe versioni i ri “heq çdo paqartësi të mundshme dhe përcjell me vendosmëri se 2% nuk ​​është një tavan”. Disa politikbërës menduan se objektivi i vjetër kishte prodhuar thirrje të parakohshme për shtrëngim të politikave, të tilla si zvogëlimi ose zvogëlimi i blerjeve të bonove të bankës qendrore.

3. Çfarë Do të thotë ‘veçanërisht e fuqishme’?

Kjo nuk është ende e qartë. Krijuesit e politikave do të duhet ta përkthejnë strategjinë në veprime konkrete në takimet e tyre të rregullta, duke filluar me debatin se si të kalojmë larg masave emergjente siç është programi i blerjes së pandemisë prej 1.85 trilionë eurosh (2.2 trilion dollarë). Që nga kriza financiare globale, BQE-ja ka shtuar mjete që përfshijnë blerjen e bonove, kredi bankare afatgjata dhe  udhëzime për rregullimin e normave të interesit.

4. Pse ndryshimi?

BQE prej vitesh ka luftuar për të arritur objektivin e saj të inflacionit. Inflacioni bazë (duke përjashtuar përbërësit e paqëndrueshëm të ushqimit, energjisë, duhanit dhe alkoolit) ishte mesatarisht vetëm 1% gjatë dekadës së fundit. Kritikët thonë se pritjet e vazhdueshme që banka qendrore nuk do të përmbushte objektivat e inflacionit reflektojnë dështimin e saj të vazhdueshëm për të ndryshuar masat më herët dhe me forcë të mjaftueshme për të kundërshtuar rrezikun e deflacionit, ku njerëzit ndalojnë blerjet në pritje të çmimeve më të ulëta, duke penguar kështu rritjen ekonomike. Qëllimi kryesor i BQE -së është të mbajë çmimet të qëndrueshme, që do të thotë se inflacioni nuk duhet të jetë i rëndësishëm dhe deflacioni duhet të shmanget.

5. Si ndryshon qasja e re nga ajo e Bankës së SHBA-së?

Banka Federale e SHBA njoftoi në vitin 2020 se do të kërkonte të arrinte inflacionin që arrin mesatarisht 2% me kalimin e kohës, një zhvendosje nga thjesht shënjestrimi i 2%, dhe që nënkupton një tejkalim automatik pas periudhave të çmimeve të dobëta. BQE ndaloi një angazhim të ngjashëm për ta lënë ekonominë të nxehtë pas një rimëkëmbjeje dhe thjesht do të lejojë një tejkalim të përkohshëm kur është e nevojshme për të rikthyer ekonominë në rrugën e duhur. Lagarde tha se qëndrimi i ri i BQE -së ndryshonte në atë që bën të mundur një përgjigje “veçanërisht të fortë” ndaj një goditjeje ekonomike.

6. A do të bëjë ndonjë ndryshim?

Bankat qendrore janë të angazhuara në rishikimin më gjithëpërfshirës të rolit të tyre në dekada, të nxitur pjesërisht nga përmirësimi i koordinimit me qeveritë, të cilat po angazhohen për shpenzime të mëdha për të kundërshtuar krizën pandemike. “Politikat kundër-ciklike, të mira fiskale, kur ato zhvillohen në të njëjtën kohë me politikën monetare, në të vërtetë mund të përforcojnë efektet e politikës monetare,”-tha Lagarde. Kritikët presin detaje sesi BQE planifikon të arrijë objektivin e saj dhe qartësinë në gjuhën në qëllimin e politikës, të tilla si sa zgjat një prishje “kalimtare” e inflacionit.

Përgatiti: Mendrit Shehu – Business Mag