Nga Maia de la Baume dhe Sarah Wheaton, Politco.eu

Debati më i nxehtë në Bruksel këtë vjeshtë nuk do të jetë rreth sundimit të ligjit ose buxhetit. Do të jetë mbi telekomunikacionin dhe votimin online. Organizatat në të gjithë botën po zhvillojnë mësimet online dhe po përshtaten me revolucionin e aplikacionit ZOOM.

Dhe dy institucionet më të mëdha të Bashkimit Europian nuk bëjnë përjashtim. Ka pasur debate të shumta në Komisionin Europian dhe Parlamentin Europian rreth asaj se si mund të kombinohet puna tradicionale me punën në distancë.

Të dy institucionet po punojnë drejt finalizimit të rregullave që do të hyjnë në fuqi kur koronavirusi të zhduket.

“Negociatat për atë që ne e quajmë” normaliteti i ri “do të jetë shumë të tensionuara,” tha Cristiano Sebastiani, një zyrtar i Komisionit dhe president i Renouveau et Démocratie, një nga sindikatat më të mëdha që përfaqësojnë nëpunësit civilë të BE.

Para shpërthimit të COVID-19 në Mars 2020, Komisioni dhe Parlamenti kishin vendosur tashmë rregulla fleksibël të punës dhe kishin reflektuar mbi të ardhmen e punës. Koronavirusi e shpejtoi këtë proces.

Tre institucionet kryesore të BE-së – Komisioni, Parlamenti dhe Këshilli i BE-së – morën masa emergjente, duke përfshirë maskat e detyrueshme, rregulla të distancës shoqërore në takime dhe puna online për të gjithë. Parlamenti gjithashtu hoqi seancat  plenare nga Strasburgu dhe zgjeroi votimin online në mbledhjet plenare dhe të  komisioneve.

Tani, ndërsa institucionet mendojnë që punonjësit të rikthehen në zyrat e tyre, disa nga ato masa janë bërë baza për planet e reja të punës që janë gati të hyjnë në fuqi vjeshtën e ardhshme. Duke pasur parasysh situatën e Covid, Komisioni  kërkon që gjysma e personave që kanë mundësi të vazhdojnë të punojnë nga shtëpia.

Sipas një dokumenti, Komisioni po propozon që punonjësit e tij të kalojnë të paktën 40 përqind të javës së tyre të punës (ekuivalente me dy ditë në javë) në zyrë dhe të paktën 20 përqind (një ditë në javë) duke punuar nga shtëpia.

Komisioni po kërkon gjithashtu të zgjerojë hapësirat e punës së përbashkët të përdorura nga punonjës të ndryshëm në ditë të ndryshme. Ndryshimet e propozuara janë objekt i një mosmarrëveshje të ashpër.

Por ka një”hendek ” midis drejtorëve të përgjithshëm të Komisionit “të cilët kundërshtojnë punën më distancë sepse do të thotë humbje e kontrollit dhe komandës mbi stafin.

Seancat plenare online

Parlamenti gjithashtu po vendos një sistem për të drejtuar punën në distancë. Me disa përjashtime kritike, pothuajse të gjithë që punojnë për sekretarinë, përfshirë trajnuesit dhe ekspertët kombëtarë , do të kenë të drejtën të punojnë nga shtëpia të paktën një herë në javë.

Ata gjithashtu kërkuan ndryshime të tjera në cilësinë e jetës – shkurtimin e seancave të votimit në mëngjes. Në një letër reflektimi e kohëve të fundit e quajtur “Rikthimi në normalitet”, stafi i Parlamentit tha se rregullat e reja do t’i lejonin njerëzit të shkonin në zyrat e tyre për të “garantuar parimet themeluese të projektit Europian, i cili është fryma multikulturore e nxitur nga emigracioni.

Zyrtari hodhi poshtë argumentet se një veprim i tillë do të thoshte “fundi i shërbimit civil europian”.

“Ata po notojnë kundër baticës”, tha zyrtari.

‘Fundi i parlamentarizmit’

Ndërsa stafi diskuton punën nga shtëpia, eurodeputetët kanë debatuar në cilat kushte ata duhet të kryejnë funksionet e tyre demokratike në distancë. Presidenti i Parlamentit David Sassoli krijoi pesë “grupe” midis eurodeputetëve në Prill për të diskutuar, ndër të tjera, nëse ata do të vazhdonin të votonin online në seancat plenare dhe komisionet – dhe nëse ata mund të hiqnin dorë  nga udhëtimet në Bruksel.

Grupet pritet të finalizojnë rekomandimet e tyre këtë javë, me rezultatet përfundimtare që do të diskutohen pas pushimeve të verës. Shumica e eurodeputetëve  janë dakord që disa takime – përfshirë dëshmitë nga ekspertë të jashtëm ose debate mbi ligjet duhet të mbahen online.

Wieland është kundër me eurodeputetët si Niklas Nienaß, 29, një gjerman, i cili argumenton se pjesëmarrja në distancë lejon parlamentarët të kryejnë detyrat e tyre ndërsa janë më pranë njerëzve që ata përfaqësojnë.

“Ka më shumë pjesëmarrje. Ne kemi 98 përqind pjesëmarrje në votim për momentin, “krahasuar me rreth tre të katërtat më parë, tha ai.

Kolegia e tij Manuela Ripa, 45 vjeç, tha se është e rëndësishme që eurodeputetët të jenë të pranishëm në seancat plenare.

Shpërthimi i flluskës

Para-pandemisë, flluska e Brukselit ishte në një gjendje të vazhdueshme inflacioni. Lobistët, gazetarët dhe qytetarët tani po presin të shohin se çfarë do të vendosin këto institucione përpara se të hartojnë planet e tyre të udhëtimit.

Brukseli është ende një “qendër thelbësore ku këto gjëra bashkohen”, tha Powrie-Smith. “Por mbase nuk ka nevojë të jetë aq e përqendruar sa ka qenë, sepse mund të jetë një lloj izolimi.”

Pastaj lind pyetja nëse këto vendime janë pozitive. Në njërën anë të debatit është një pakicë e zëshme që dëshiron të punojë online  kudo – përveç Brukselit ose Luksemburgut. Por një shumica janë rikthyer në zyra.

Ata kundërshtohen nga ata që mendojnë se një skenar i tillë do të ishte “gabimi më i madh”, sipas një punonjësi të Komisionit në një agjenci ekzekutive, i cili foli në kushte anonimiteti. Më e rëndësishmja është ndjenja europiane, tha një nga punonjësit.. “Ne duhet të mësojmë se si të punojmë së bashku, dhe kjo është shkëlqimi i flluskës europiane.”

Nëse të gjithë, përveç burokratëve më të ashpër të BE-së, braktisin Brukselin, ata mund të bëhen edhe më striktë.

“Ne duhet të jemi atje për t’u shërbyer qytetarëve europianë. Nëse nuk i shohim dhe izolohemi gjithnjë e më shumë, atëherë kjo mund të ketë një ndikim negativ ”, tha punonjësi. “Ne nuk duam të jemi në kullën e fildishtë.