Nga Armand Plaka

Një fisnik britanik nuk mund të rrinte dot pa shfaqur adhurimin e tij dhe t’i bënte jehonë ndër shqiptarët sportit më popullor në botë, i cili në ato kohë po njihte një ngjitje në majat më të larta të kohës, ndërsa konkurronte akoma me sporte po aq të ushtruara në Britani të Madhe e kolonitë e saj, siç ishte dhe “rugby”.

Bëhet fjale pikërisht për Sir Oakley Hill (Kolonel Dayrell Oakley-Hill,) emri i të cilit do të njihej gjerësisht nga shqiptaret në vitet (vitet ’30) e Monarkisë Shqiptare, si organizator i Xhandarmërisë Shqiptare, dhe më pas atyre të Luftës së Dytë ( nga viti 1943) si anëtar i Misioneve Britanike e madje edhe të dy viteve të para të Pasluftës, si përfaqësues i UNRRA-s në Shqipëri.

Më tej nga janari 1951 deri në 1955, ai punoi ne Ambasaden Britanike në Athinë ku punoi për M16 Britanike. Vitet e fundit të jetës ushtroi detyrën e Sekretarit të Shoqatës Anglo-Shqiptare në Londër. Kujtimet e tij në lidhje me Shqipërinë u publikuan shumë vite më vonë ( në vitin 2005) nga Qendra e Studimeve Shqiptare në vëllimin me titull “Një anglez në Shqipëri: Kujtimet e një oficeri britanik, 1929-1955”.

Në vitin 1933, në platformën mediatike të nxënësve të Institutit “Harry Fultz”, me emrin avangardist “Shekulli XX”, ai do të raportonte në një faqe të saj nën titullin: “Pak fjalë për lojët e topit” mbi historinë e futbollit, mënyrat e organizimit të klubeve e federatave, si dhe vlerat shëndetësore, fizike e psikike të “lojës magjike”, për të cilën ndër të tjera në artikullin e tij ai do të theksonte:

Por ndër të gjitha lojnat football-i asht ma popullori, dhe me shumë arsye prodhon shpejti trupi, syni dhe mendjeje, ep aftësi e fuqi, dhe – pika ma me randësi – mëson “team spirtit” (shpirtin e skuadrës).

Në fund ai e mbyll me fjalët:

Football-i i organizuem si duhet dhe i luejtun mirë, asht nji stërvitje e shkëlqyeme për lojën e jetës. Pjesëtarët e ksaj loje burrnore janë si fuguesit e stafetës, për të cilët poeti Romak tha – “Et quasi cursares vitai lampada tradunt:” – “dhe, si fuguesit e nji gare, ata dorëzojnë pishtarin e jetës”.

A.P. 28 shkurt 2023.