”Politiken”: Shqipëria apo Maldivet e lira të Evropës
Një nga gazetat më të lexuara në Danimarkë i ka kushtuar një hapësirë të posaçme Shqipërisë turistike.
E përditshmja daneze dhe një nga gazetat më të lexuara në vend “Politiken” i ka kushtuar një hapësirë të posaçme Shqipërisë turistike.
Shkrimi i gazetares Clara Underdahl mban titullin ‘’Quhet Maldivet e Evropës dhe për më tepër është e lirë. Këtu janë gjashtë arsye të mira përse udhëtimi juaj i ardhshëm duhet të jetë në Shqipëri’’ shtjellon gjerësisht përvojën e saj vetjake të eksplorimit katërjavësh turistik në vendin tonë.
Me një përshkrim shumë pozitiv të hapësirave që ka vizituar dhe njerëzve që ka ndeshur nëpër itinerarin e saj, Underdahl thekson faktin se Shqipëria është shndërruar në një destinacion jashtëzakonisht popullor udhëtimi, çka pasqyrohet në mbulimin e gjerë mediatik ndërkombëtar.
Ndër gjashtë arsyet kryesore të renditura, që sipas gazetares janë mjaftueshëm të mira për të ndërruar Liqenin e Komos me këtë destinacion në Gadishullin Ballkanik, spikasin historia e pasur e vendit tonë, trashëgimia natyrore dhe mikpritja e shqiptarëve.
Lidhur me këtë të fundit, autorja e cilëson mikpritjen e popullit shqiptar të një lloji krejt unik.
‘’Vendasit të presin krahëhapur dhe me me buzëqeshje të sinqerta…‘’, vëzhgon ajo, ndër të tjera.
Shkrimi ndalet edhe te pasuria jonë kulinare, si edhe tërheq vëmendjen mbi çmimet e lira që e bëjnë edhe më të pëlqyeshme eksperiencën e turistëve dhe vizitorëve.
Quhet Maldivet e Evropës dhe është gjithashtu i lirë. Ja gjashtë arsye të mira për të shkuar
Në vetëm pak vite, Shqipëria është shndërruar nga një vend kryseisht i mbyllur në Evropë në një destinacion jashtëzakonisht popullor udhëtimi. Ja gjashtë arsye të mira pse duhet ta konsideroni Shqipërinë për udhëtimin tuaj të ardhshëm.
Verën e kaluar, disa miq më thanë se donin të hiqnin dorë nga destinacionet e zakonshme të udhëtimit si Italia dhe Franca dhe në vend të tyre të shkonin në Evropën Juglindore.
Ata përmendën Shqipërinë dhe unë mendova “epo, ky është një destinacion i pazakontë. Nuk dija shumë për vendin – përveç historisë së tij të komunizmit dhe të izolimit, çka nuk më shkaktoi ndonjë dëshirë të madhe për të udhëtuar. Por, dy javë më vonë, më erdhën fotot dhe videot e para nga udhëtimi i tyre. Isha e befasuar, por më së shumti ziliqare.
Fotot e plazheve të gjata me rërë, maleve të larta dhe perëndimit të diellit të nxehtë më bënë të mendoj se a duhet të shkoj në Shqipëri?
Fakte dhe vlera për Shqipërinë
Udhëtimi në Shqipëri
Gjurmë klimatike Udhëtim vajtje-ardhje:
Fluturimi: 449 kg CO2 për person.
Makinë: 670 kg CO2 për makinë (pjestuar sipas numrit të pasagjerëve).
Treni: 112 kg CO2 për person.
Autobus: 116 kg CO2 për person.
Konsumi privat: Një danez lëshon mesatarisht 13,000 kg CO2 në vit.
Nëse rritja e temperaturës globale do të mbahet nën 1,5 gradë Celsius, secili
qytetar i botës duhet të lëshojë maksimum 1 500 kg CO2 në vit.
Mbërritja atje: Nuk ka fluturime direkte nga Kopenhaga për në kryeqytetin Tiranë. Megjithatë, linja ajrore si Serbia Air, Austrian Air dhe Lufthansa fluturojnë drejt saj. Prandaj, ju mund të zgjidhni të fluturoni për në Mynih, Vjenë ose Beograd dhe më pas të merrni një avion ose një autobus nga atje për në Tiranë.
Nuk pata kohë ta mendoja, para se Instagrami filloi të më nxirrte video me shumicë për Shqipërinë. ’’Maldivet e Evropës’’ dhe ‘’Ky nuk është Bali, por Shqipëria” dominonin dhe para se ta kuptoja, gjysma ime më e mirë dhe unë kishim rezervuar fluturimin.
U nisëm këtë verë dhe udhëtuam nëpër Shqipëri për gati katër javë. Dhe ne ishim ne nuk ishim të vetmit. Shqipëria është kthyer në një nga destinacionet më të njohura – veçanërisht nëse ndiqni median sociale, ku vendi po reklamohet si kurrë më parë me premtimin se nuk është shumë larg parajsës.
Në vijim, janë gjashtë arsye të mira për të ndërruar Liqenin e Komos me Gadishullin Ballkanik.
1. Sepse Shqipëria ka një histori të pasur
Nuk ka qenë gjithmonë kështu. Shqipëria ka qenë nën sundim komunist për 44 vjet dhe më së shumti e njohur si vendi më i mbyllur në Evropë, ku çdo gjë, nga makinat private deri tek udhëtimet turistike ndaloheshin. Pas vdekjes së diktatorit Enver Hoxha dhe rënies së pushtetit komunist në vitin 1985, filloi demokracia. Fillimisht, ajo nuk ndryshoi pozicionin ekonomik të vendit dhe rreth 40 për qind e popullsisë shqiptare zgjodhi të emigronte. Por në vitin 2009, Shqipëria u bë pjesë e NATO-s dhe vendi filloi të fokusohej në turizëm.
Një shenjë e dukshme e periudhës komuniste janë 137 000 bunkerët, ende të shpërndarë në të gjithë vendin, duke dëshmuar për paranojën e Enver Hoxhës për ndonjë sulm të mundshëm pas Luftës së Dytë Botërore. Muzetë dhe monumentet e shumta të Shqipërisë dëshmojnë gjithashtu kohët e errëta dhe izolimin.
Në qytetin malor të Gjirokastrës, një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, mund të vizitoni muzeun etnografik, i cili dikur ishte shtëpia e fëmijërisë së diktatorit, por meqë kishim pak kohë ër të shpenzuar në qytet, i dhamë përparësi vizitës së shkurtër brenda Muzeut të Luftës së Ftohtë, i cili ekspozon artefakte të kësaj periudhe – gjithçka nga helmetat dhe armët deri te uniformat dhe kartolinat.
Për një alternativë ndaj muzeve, rezervoni një guidë falas më këmbë. Ne e bëmë në Tiranë – ishte me një guidë anglishtfolëse që zgjati disa orë. Në shëtitjen në qendër të Tiranës, na treguan histori dhe anekdota nga vitet e izolimit të Shqipërisë dhe na treguan vendbanimin e dikurshëm të diktatorit. Këtu, udhërrëfyesi ynë na tha, ndër të tjera, se qeveria ende po shqyrton nëse do ta prishë shtëpinë e tij, ta kthejë në muze apo ta japë me qira si Airbnb. Gjatë turneut, udhërrëfyesi ynë vuri në dukje atraksionet kryesore të Tiranës, arkitekturën dhe pikat lokale ku mund të shijonim ushqime dhe pije të mira dhe u ndjemë sikur e njihnim Shqipërinë dhe historinë e Tiranës pak më thellë.
2. Sepse Shqipëria ka qafa të mëdha malore dhe shtigje dredha-dredha për hiking
Shqipëria ka shumë zona natyrore që e bënë aparatin tim të punojë jashtë orarit dhe memorien e tij të pakësohet. Ndër të tjera, vendi njihet për qafat malore në veri të vendit, ku turistët vijnë për të ecur.
Me të mbërritur në Tiranë, u nisëm menjëherë në veri me ‘’Ford’’-in tonë me qira në drejtim të Shkodrës. Një qytet që është relativisht afër zonës së hekurit Prokletije, lumit të madh dhe Liqenit të Komanit dhe është një vend i preferuar për turistët që kërkojnë udhëtime njëditore në Parkun Kombëtar të Thethit. Si ne.
Një mëngjes herët u nisëm nga Shkodra drejt qytetit malor të Thethit, dy orë larg. Me këpucë ecjeje, çanta shpine dhe shumë biskota granola, u nisëm mes qafave të mëdha malore, nëpër livadhe të mëdha dhe në shtigje gjarpëruese përgjatë lumit të fuqishëm të Shalës. Në fillim ecnim krah për krah me turistë të tjerë, por shpejt u shpërndamë në të katër anët.
Synimi ynë për këtë ecje njëditore prej 17-19 kilometrash ishte të shihnim fenomenin natyror të ʼSyrit të Kaltërʼ – një burim me ujë të kristaltë në nuancat blu dhe jeshile.
Në Shqipëri ka dy vende, Syri i kaltër. Njëri është afër Thethit, tjetri në Ksamil. Duket kaq tërheqëse saqë shumë njerëz bëjnë një zhytje. E bëmë edhe ne. Por nuk është aspak e këndshme. Uji vjen nga malet aty pranë dhe është tmerrësisht i ftohtë.
3. Sepse Shqipëria ka plazhe për të gjitha nevojat
Nëse je tipi që dëshiron dhe rilexon ‘’The Subtle Art of Not Giving a Fuck’’, ka shumë mundësi edhe për këtë.
Shqipëria ka disa plazhe përgjatë Rivierës Shqiptare. I pari që vizituam ishte Plazhi i Currilave, një plazh me guralecë pranë qytetit port të Durrësit. Arritëm të shtunën, kur kishte shumë njerëz – kryesisht familje vendase me fëmijë, duke luajtur muzikë, duke ngrënë drekë dhe duke ndërtuar kështjella rëre. E vetmja e keqe ishte se uji nuk ishte aq i pastër si kristal, siç ishim mësuar në plazhet e tjera.
Plazhi tjetër ku u vendosëm ishte në jug të qytetit të vogël bregdetar të Himarës. Mikpritësi ynë kishte rekomanduar Potamin, i cili është një përzierje plazhi me rërë dhe guralecë. Kishte shumë pak njerëz dhe ndjenja e bujarisë u njde menjëherë – një plazh për ata që duan të fusin kokën në një libër nën zhurmën e valëve. Uji ishte blu, i qetë dhe i kthjellët, dhe disa njerëz nxorrën syzet e tyre dhe eksploruan shtratin shkëmbor të detit.
Kur thua Shqipëri, nuk mund të humbasësh plazhet e Sarandës dhe Ksamilit, të cilësuar në Instagram si Bali dhe Maldivet e Europës. Plazhet janë të bukura, por ndjenja e bujarisë nuk ishte aq e pranishme.
Sidomos në Ksamil, plazhi i Instagramit ishte i mbushur plot me njerëz dhe shezlone (150 krona për shezlon). Por nëse ju pëlqen qejfi dhe ju pëlqen një atmosferë club-i, ky mund të jetë vendi për ju. Megjithatë, do të rekomandoja patjetër të dilni nga Ksamili dhe Saranda dhe të vizitoni plazhet më intime si Plazhi i Pasqyrave dhe Shpella e Pëllumbave. Plazhe me guralecë në gjire të vegjël ku dallgët janë të larta dhe ku vendasit marrin rreze dielli mbi shkëmbinjtë e pjerrët dhe shezlonet me vija.
4. Sepse vendasit janë mikpritës dhe zemërmirë
Populli shqiptar ka vendin që i takon për sa i përket mikpritjes. Duke qenë se turizmi është diçka që ka filluar zhvillohet vitet e fundit, vendasit nuk janë lodhur ende nga shpenzimet e tepërta të turistëve, pritjet e hotelerisë dhe mungesa e edukatës, të tipit ‘’më lejoni të rezervoj një shezlong në orën 05:30’’. Vendasit janë aty me krahë hapur dhe buzëqeshje të sinqerta, nga ato të vërtetat.
Ne rezervuam dy netë pranë një familje shqiptare në Durrës. Kur mbërritëm, na ofruan tortë dhe kafe turke dhe më pas na çuan në ullishtat e familjes, ku na folën me pasion për bujqësinë, ndërsa ne zgjidhnim perimet për darkën. Në shtëpi, nëna nisi gatimet dhe shërbeu një vakt tradicional shqiptar, i cili përfshinte fërgese me piper dhe djathë, qofte shqiptare, byrek dhe tarator.
Këtu u ulëm dhe festuam me një shumëllojshmëri gatimesh, ndërsa ajo u qetësua me cigaret e saj dhe gëzonte për oreksin e të dashurit tim. Pas darkës, djemtë e ftuan të dashurin tim në një lojë futbolli, ndërsa unë qëndrova me nënën e tyre në tarracë. Dhe ja ku ishim – dy gra me një diferencë prej 30 vitesh, duke qeshur me zë të lartë. “Duhet të kthehesh sërish vitin tjetër”, më tha zëri monoton në telefon.
5. Sepse kuzhina shqiptare është një shkrirje e disa traditave
Kuzhina shqiptare është tradicionale, e thjeshtë dhe aspak modeste.
Le të shohim disa gatime shqiptare:
Diçka që porositëm shpesh ishin qoftet, të cilat bëhen me mish viçi, pule ose qengji dhe shpesh të skuqura. Kjo shoqërohet me një sallatë fshati, bukë dhe fërgesë, çka u bë shpejt një element kryesor në ushqimet tona, e cila përbëhet nga speca të kuq, domate, qepë, një lloj gjize e thatë dhe kos.
Një tjetër pjatë tradicionale është byreku, për të cilin e kam deklaruar disa herë dashurinë time gjatë udhëtimit. Një byrek që bëhet me spinaq dhe djathë (i preferuari im!) ose me mish të grirë, qepë dhe djathë. Mund ta blini pothuajse në të gjitha furrat e bukës, gjë që është e mrekullueshme për të kënaqur urinë e vogël pas një dite të gjatë në plazh.
Hera e parë që shijova byrekun ka qenë në Himare nga furra e vogël e bukës. Nëse nuk vini në Himarë për plazh, ejani për karkalecat!
Edhe pse isha e lidhur me ushqimin shqiptar, nuk mund të mos e vërej se herë pas here rëndohej. Prandaj, u befasuam këndshëm kur kuptuam se edhe shqiptarët kanë përqafuar kulturën ushqimore të Mesdheut dhe Lindjes së Mesme.
6. Sepse paratë tuaja kanë vlerë
Çmimet në Shqipëri janë relativisht të ulëta. 100 lekë janë rreth 7 krona daneze, çka do të thotë se mund të jetosh relativisht mirë pa u ndjerë i privuar. Kafeja është e shtrenjtë në Danimarkë, kështu që ne na dukej luks i madh që çdo mëngjes një kafelate e madhe nga një kafene aty pranë kushtonte 10-15 korona. Nëse nuk hiqni dot dorë nga qumështi i tërshërës dhe pluhuri matcha, shikoni zinxhirin shqiptar të kafesë ‘’Mon Cherie’’ – këtu, megjithatë, kafeja kushton rreth 25 krona.
Shqipëria ka gjithashtu restorante në të gjitha kategoritë e çmimeve. Nëse doni një vakt relativisht të lirë që përbëhet nga një pjatë mishi, një sallatë, bukë dhe një salcë, mund të prisni të paguani rreth 40-50 krona për person. Dhe me siguri do të ngopeni, pasi porcionet janë shpesh të mëdha. Për të shuar etjen, mund të blini një gjysmë litër verë për rreth 35 krona ose një birrë të madhe për rreth 15 krona. Zakonisht, rezervonim hotelin gjatë rrugës dhe ishte e lehtë për të gjetur akomodim me çmime të përballueshme. Në Tiranë, për shembull, gjetëm një apartament të madh në qendër të qytetit, me një tarracë të madhe me pamje nga qyteti dhe malet. Çmimi ishte rreth 300 krona për një natë. Në Himarë gjetëm edhe nje apartament me ballkon, tarrace te madhe dhe pishine me pamje panoramike me 260 krona nata.
Është ide e mirë të kesh para në dorë – qoftë lekë ose euro. Ka ende shumë restorante, hotele dhe dyqane që nuk pranojnë karta.
(Marrë nga ATSH)